Yetkinlik Nedir, Nasıl Belirlenir? İşe göre Yetkinlikler

Personel seçiminden, eğitim ve geliştirmeye, performans değerlendirmeye, kariyer yönetimine ve ücretlendirmeye kadar insan kaynaklarının birçok fonksiyonunda kullanılan yetkinlik kavramı; personelin başarılı olabilmesi için sahip olması gereken bilgi, beceri ve sahip olduğu vasıflardır.

Yetkinlik modellerinin temel amacı, çalışanların örgütün hedef ve beklentileriyle uyumlu davranışlar sergilemesini sağlamaktır. Yetkinlik modelleri örgütün hedeflerinin ve performans kriterlerinin daha şeffaf olmasını sağlayarak ve İK uygulamaları arasında uyum yaratarak olumlu çalışan çıktıları üretilmesine yol açar (Redmont, 2013: 772).

Yetkinlik tabiri gün geçtikçe iş dünyasında sık kullanır ve tartışılır hale gelmiştir.  Yetkinliklerin temel amacı, çalışanların örgütün hedef ve beklentileriyle uyumlu davranışlar sergilemesini sağlamaktır. Temel, yönetsel ve de fonksiyonel olarak ayrılan yetkinlikler kurumun stratejik hedeflere ulaşmasında önemli bir araçtır. Kurumun stratejik hedeflerini oluşturması ve hedeflerine ulaşması aşamasında önemli rol oynar.

I-Temel Yetkinlikler

· Analitik Düşünme

· Ekip Çalışması

· İnovasyon

· Kişisel Bütünlük ve Güvenilirlik

 · Verimlilik ve Maliyet Odaklılık

II-Fonksiyonel Yetkinlikler

· Etkileme ve İkna

· Kalite ve Standartlara Uyum

· Kurumsal İletişim ve İşbirliği

· Müşteri ve Tedarik Yönetimi

III-Yönetsel Yetkinlikler

· Liderlik /Ekibine Liderlik Etme

· Planlama ve Önceliklendirme

 · Sonuç Odaklılık/ Sonuçlara Yönlendirme

· Stratejik Düşünme

· Değişim Yönetimi

· Kişilerarası İlişkiler

Yetkinlikler değerleme sürecinde yetkinlik ölçütleri çerçevesinde ve belirlenmiş değerlendiriciler tarafından değerlenir. Özellikle performans değerlendirmede kullanılan yetkinlikler; 360 derece değerlendirme sürecinde bireyin unvanına göre belirlenmiş yetkinliklerden oluşan sorular hazırlanır. 8 temel yetkinlik alanında personel çok yönlü izlenir.

- İletişim

- Liderlik

- Değişimlere Uyabilmek

- İlişkiler

- İş Yönetimi

- Üretim

- Başkalarının Yetiştirilmesi

- Personelin Geliştirilmesi

Yetkinliklerin sağladığı faydalar nelerdir?

- Yetkinliğe göre oluşturulmuş iş gücü örgütün performansını ve rekabet gücünü arttırır

- Şirketin gelişim ihtiyaçlarının net olarak tespit edilebilmesini sağlar,

- Bireysel davranışları, şirket değerleri ve stratejileri ile uyumlu hale getirerek yön birliği sağlar,

- Seçme yerleştirmenin tutarlı ve şeffaf olmasını sağlar,

- Çalışan motivasyonunu arttırır,

- Eğitimlerin davranışlarla ilişkilendirilerek etkinliğinin arttırılmasını sağlar,

- Davranışların tanımlanması nedeniyle yöneticilere rehberlik eder,

- İletişimin güçlenmesini sağlar,

- Doğru işe doğru elaman ilkesinin uygulanmasını sağlar,

- Kişisel gelişim için yön belirlemeye yardımcı olur,

- Çalışanlardan ne tür davranışların beklendiğini net olarak ortaya koyar,

- Bireysel ve örgütsel başarı için gerekli olan yetkinliklerin belirlenmesi 360 derece geri besleme sürecine katkıda bulunmaktadır.

- Daha adil ve doğru değerlendirme yapılmasını sağlayarak, adil ücretlendirme yapılması ve terfi kararlarının verilmesine yardımcı olur